สะอาดมั่นใจ ใส่ใจทวารหนัก

02 พฤษภาคม 2566

นายแพทย์ ศาสตรา ทัพศาสตร์

 

“บางครั้ง ไอเดียดีๆ ได้จากในห้องน้ำ”


               สุขอนามัยในการใช้ห้องน้ำเป็นเรื่องทั่วไปที่ท่านผู้อ่านสัมผัสมาหลากหลายเทคนิค สถานที่ และสถานการณ์ (บ้างก็คับขัน) การใช้เทคนิคและเครื่องมือที่เหมาะสมช่วยป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนและการติดเชื้อ อย่ามองข้ามเรื่องง่ายๆ เพื่อสุขภาพของเราเองนะครับ

               เครื่องมือที่ใช้ในการทำความสะอาดหลังการเสร็จภารกิจในห้องน้ำมีให้เราเลือกใช้หลากหลาย ทั้งการใช้กระดาษชำระ สายชำระ น้ำประปา สารทำความสะอาดอื่นๆ เช่น สบู่ (บางครั้งเราก็ไม่ได้มีสิทธิ์เลือก) บทความนี้จะบอกเทคนิคที่ใช้ได้ทั้งกับท่านผู้อ่านชาย หญิง เด็ก และผู้สูงอายุ โดยเน้นที่เพื่อการป้องกันโรคเป็นสำคัญครับ

กระดาษชำระ
             น่าจะเกือบทั่วประเทศหรือทั่วโลกจะมีกระดาษชำระชนิดม้วนติดห้องน้ำไว้กันอยู่แล้วครับ ควรเลือกกระดาษชำระที่นุ่ม ไม่มีส่วนผสมของน้ำหอมหรือสารเคมีเพื่อลดการระคายเคืองหรือแพ้ การเช็ดควรเช็ดแบบปาดเดียวทิ้งแล้วหยิบแผ่นใหม่ (ถ้าไม่พอ) เริ่มต้นจากหน้าไปหลัง โดยเฉพาะสำหรับท่านผู้อ่านผู้หญิง เพื่อไม่ให้เกิดการติดเชื้อที่อวัยวะเพศหรือทางเดินปัสสาวะครับ เช็ดอย่างเบาและนุ่มนวลที่สุด หลายครั้งหลายแผ่นจนกว่าจะสะอาด และควรทิ้งในถังขยะที่จัดวางไว้ครับ

สายชำระ
             เครื่องมือนี้น่าจะพบแค่ในเอเชียอย่างประเทศไทยเรานี่แหละครับ ต่างชาติเรียก Bidet sprayer หรือ Bum gun (ชื่อน่ารักจัง) วิธีนี้วัตถุประสงค์คือเพื่อให้เราไม่ต้องใช้มือสัมผัสทวารหนักโดยตรงครับ การใช้น้ำประปาจากสายชำระนี้ช่วยลดโอกาสการระคายเคืองและลดการแพร่กระจายของเชื้อโรค โดยรวมแล้วเน้นประโยชน์เรื่องความสะอาดและสุขอนามัยครับ จากงานวิจัยที่ติดตามผู้ใช้สายชำระเป็นเวลา 1 ปีพบว่ามีความเสี่ยงการติดเชื้อ ริดสีดวงทวารหนัก และแผลที่ทวารหนักต่ำกว่าเมื่อเทียบกับการใช้กระดาษชำระเพียงอย่างเดียวครับ วิธีการใช้ที่เหมาะสมคือ ก่อนใช้ควรทดสอบก่อนว่าน้ำมีความแรงแค่ไหนจึงเหมาะสมกับการชำระของเราครับ ไม่ควรใช้น้ำที่แรงเกินไปเพราะอาจเกิดการบาดเจ็บที่ทวารหนัก การระคายเคือง เนื่องจากทวารหนักมีเส้นประสาทที่ไวต่อความรู้สึกมาก ผิวหนังบาง บาดเจ็บได้ง่าย

สารละลายอื่นหรือสบู่
              การใช้สารละลายอื่นหรือสบู่เพื่อทำความสะอาดเป็นอีกการยกระดับการดูแลสำหรับท่านผู้อ่านที่ต้องการความสะอาดมากขึ้น ควรเลือกสบู่ที่อ่อนโยนและไม่มีส่วนผสมของสารแต่งกลิ่นหรือน้ำหอม ทำให้เจือจางก่อนใช้เพื่อลดการระคายเคือง สบู่ช่วยกำจัดเชื้อโรคได้มีประสิทธิภาพกว่าน้ำเปล่า อาจยิ่งเหมาะสมสำหรับผู้มีโรคของทวารหนัก เช่น ริดสีดวงทวารหนัก แผลที่ทวารหนัก

คำแนะนำอื่นๆ

  • ล้างมือสม่ำเสมอด้วยเทคนิคที่ถูกต้องด้วยสบู่หลังการใช้ห้องน้ำ ไม่แนะนำให้ใช้เพียงแอลกอฮอล์เจลเนื่องจากเชื้อโรคจำนวนมากในอุจจาระไม่สามารถกำจัดได้ด้วยแอลกอฮอล์ครับ

  • หลีกเลี่ยงการใช้สารแต่งกลิ่นอื่นที่ทวารหนัก ไม่ใช้กระดาษชำระที่มีส่วนผสมสารแต่งกลิ่นหรือสารเคมี และควรทำความสะอาดด้วยความอ่อนโยนแผ่วเบาครับ

  • ทวารหนักเป็นส่วนที่ไม่ได้มองเห็นกันทุกวัน ควรเฝ้าสังเกตความผิดปกติต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นอาการปวด แสบ เจ็บ คลำได้ก้อนหรือติ่งเนื้อ เลือด การขับถ่ายที่ไม่สุขสบาย

  • ทวารหนักเป็นอวัยวะที่เปียกอับชื้นและสกปรกได้ง่ายมาก ควรรักษาความสะอาด และให้ทวารหนักแห้งอยู่เสมอ
     

              ทวารหนักเป็นส่วนที่เราใช้บริการบ่อยแม้ไม่ได้พบเจอกัน ไม่ว่าใครล้วนอยากให้ทวารหนักสะอาดและสร้างความมั่นใจในทุกกิจกรรมสำคัญ การดูแลที่เหมาะสม ไม่มากหรือน้อยเกินไป การสังเกตอาการ พบแพทย์เมื่อมีข้อสงสัย ช่วยป้องกันโรคและภาวะแทรกซ้อนให้ท่านผู้อ่านพร้อมและไม่ต้องกังวลได้แน่นอนครับ
 

สอบถามเพิ่มเติม  / นัดหมายพบแพทย์

เพิ่มเพื่อน

บทความโดย

อ่านข้อมูลเพิ่มเติม
นพ. ศาสตรา ทัพศาสตร์
ความชำนาญ : แพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขาศัลยศาสตร์ทั่วไป