อายุยังไม่ถึง 40 ปี เข่าเสื่อมได้จริงหรือ?

13 พฤษภาคม 2563

นายแพทย์ สุขสันต์ ตั้งสถาพร


ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อครับ บางคนผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมตั้งแต่ยังไม่ 30 เลยก็มีครับ เราลองมาดูปัจจัยอะไรที่ทำให้คนอายุน้อยเป็นข้อเข่าเสื่อมก่อนวัยอันควร จนต้องผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียมกันตั้งแต่ยังเพิ่งเริ่มทำงาน ยังไม่ได้เป็นหัวหน้าแผนกด้วยซ้ำ 

ปัจจัยเสี่ยงเข่าเสื่อม

  1. น้ำหนักตัวที่มาก หรืออ้วนนั่นเอง

  2. เคยได้รับอุบัติเหตุรุนแรงบริเวณข้อเข่า จนมีการบาดเจ็บของกระดูก กระดูกอ่อน หรือเส้นเอ็นขาด

  3. คนเป็นโรคข้ออักเสบเรื้อรัง เช่น ขัออักเสบรูมาตอยด์ เก๊าท์ หรือการติดเชื้อในข้อเข่า

  4. เล่นกีฬาอย่างหนัก หรือเป็นนักกีฬาอาชีพ ในประเภทกีฬาที่มีการกระแทกบริเวณข้อ (contact sport) เช่น ฟุตบอล แบตมินตัน บาสเกตบอล และ รักบี้

  5. พันธุกรรม

ทั้ง 5 ข้อดังกล่าว เป็นปัจจัยหลักที่ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าทำให้คนอายุน้อยเกิดข้อเข่าเสื่อมเร็วกว่าที่ควรจะเป็นได้ถึง 20-30 ปี เลยทีเดียว
เนื่องจากในข้อเข่าเรานั้น จะมีกระดูกอ่อนที่มีความหนาแต่ละด้านเฉลี่ยแค่ 4-5 มิลลิเมตรเท่านั้น ความหนาของกระดูกอ่อนนี้เป็นปัจจัยบอกว่าข้อเข่าเราเสื่อมไปถึงไหนแล้วยิ่งบางมากเท่าไหร่ก็เข้าใกล้ข้อเข่าเสื่อมระยะสุดท้ายเท่านั้น  เมื่อกระดูกอ่อนบางจนหมด กระดูกจริงที่อยู่ด้านล่างจะเป็นตัวรับน้ำหนักและรับแรงเสียดสีแทน ถึงเวลานั้นเข่าจะเจ็บเหมือนคนเป็นฟันผุที่ลามไปจนถึงเนื้อฟันแล้วต้องบดฟันนั้นเข้าหากันขณะเคี้ยวอาหารครับ

ถ้าใครโชคร้ายมีครบทั้ง 5 ข้อ คงต้องเตรียมการไว้แต่เนิ่น ๆ มีโอกาสค่อนข้างสูงที่อาจจะต้องเปลี่ยนข้อเข่าเทียม และจากการวิจัยพบว่าหากกลุ่มผู้ป่วยอายุน้อยเหล่านี้ต้องผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม อายุการใช้งานของข้อเข่าเทียมเหล่านี้จะสั้นกว่าข้อเข่าเทียมในกลุ่มผู้ป่วยสูงอายุทั่วไป

ดังนั้น ถ้าใครมีปัจจัยดังกล่าวบางข้อ คงต้องพยายามลดความรุนแรงของปัจจัยเหล่านั้น  เช่น ลดน้ำหนักลงให้เหมาะสมกับความแข็งแรงของข้อเข่า เลือกชนิดกีฬาที่ไม่ทำลายเข่ามากจนเกินไป หรือเล่นในระดับที่เหมาะสม รักษาโรคข้ออักเสบต่างๆโดยการใช้ยาที่ควบคุมอาการได้เป็นอย่างดี หากทำได้ดังนี้ น่าจะทำให้มีเข่าเสื่อมช้าลง เลื่อนเวลาที่จะต้องผ่าตัดเปลี่ยนผิวข้อเข่าไปให้นานที่สุด จนถึงไม่ต้องผ่าตัดเลยได้ยิ่งดีครับ หากมีอาการเจ็บเข่าและมีปัจจัยดังกล่าวมา ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจ หรือ x ray ประเมินระดับความเสื่อมของเข่าแต่เนิ่นๆ นะครับ … เพราะ #เราไม่อยากให้ใครป่วย

 

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม

เพิ่มเพื่อน

บทความโดย

อ่านข้อมูลเพิ่มเติม
นพ. สุขสันต์ ตั้งสถาพร
ความชำนาญ : แพทย์ผู้เชี่ยวชาญสาขาออร์โธปิดิกส์ / ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม