"อะดรีนาลีน" สิ่งสำคัญ สำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะแพ้รุนแรง
25 เมษายน 2566
แพทย์หญิง นันทนัช หรูตระกูล
การฉีดยา "อะดรีนาลีน"
ความสำคัญของยา อะดรีนาลีน (Adrenaline) หรือ อิพิเนฟริน (Epinephrine)
เป็นยาฉีดที่ มีความสำคัญที่สุด ที่จำเป็นอย่างมาก สำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะแพ้รุนแรง ไม่ว่าจะเกิดจากสาเหตุใดก็ตาม เช่น แพ้ยา แพ้อาหาร แพ้แมลง เป็นต้น โดยยานี้ จะทำให้หลอดเลือดหดตัว ลดการรั่วของสารน้ำจากหลอดเลือด จึงส่งผลให้ความดันโลหิตดีขึ้น ลดอาการบวมของทางเดินหายใจ และทำให้หลอดลมขยายตัว จึงทำให้หายใจได้ดีขึ้น และเพิ่มการบีบตัวของหัวใจ
ยาอะดรีนาลีนมี 2 รูปแบบ
1. แบบสำเร็จรูป หรือ Epinephrine auto-injector มี 2 ขนาดตามน้ำหนักตัว
- ขนาด 0.15 มิลลิกรัม สำหรับ น้ำหนักตัว 15-25 กิโลกรัม
- ขนาด 0.3 มิลลิกรัม สำหรับ น้ำหนักตัว 25 กิโลกรัมขึ้นไป
2. แบบจัดเตรียมขึ้น โดยใช้เข็มฉีดยา หรือ Epinephrine prefilled syringe
- แพทย์จะเตรียมยาตามน้ำหนักผู้ป่วย
- แนะนำเก็บในกล่องทึบแสง
- พกติดตัวเสมอ ไม่ควรทิ้งไว้บนรถ
- เปลี่ยนยาทุก 3 เดือน
เมื่อไรที่ต้องฉีดยา = เมื่อเกิดภาวะแพ้รุนแรง
- โดยมีอาการมากกว่า 2 ระบบขึ้นไป ได้แก่ ผื่นคัน ไอ ปวดท้องหรืออาเจียน และหมดสติ
- หรือมีอาการ 1 ระบบที่รุนแรง โดยเฉพาะ หากมีความดันโลหิตลดลง หลังจากสัมผัสกับสารที่ผู้ป่วยทราบว่าแพ้มาก่อน
หากพบอาการแพ้รุนแรงให้ปฏิบัติดังนี้
- ฉีดยาอะดรีนาลีนทันที เข้ากล้ามเนื้อบริเวณกึ่งกลางต้นขาด้านนอก หากอาการไม่ดีขึ้น หรือมีอาการกลับมาเป็นซ้ำหลังได้รับยานานกว่า 5-15 นาที ให้ฉีดอะดรีนาลีนซ้ำเป็นเข็มที่ 2
- ส่งตัวผู้ป่วยไปรพ.ที่ใกล้ที่สุดทันที ถึงแม้อาการจะดีขึ้นแล้ว เนื่องจากต้องเฝ้าระวังการกลับมาเป็นซ้ำ
เอกสารอ้างอิง
- แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับการดูแลผู้ป่วยที่มีการแพ้ชนิดรุนแรง พ.ศ.2560
- Kerddonfak. The Stability and Sterility of Epinephrine Prefilled Syringe. ASIAN PACIFIC JOURNAL OF ALLERGY AND IMMUNOLOGY (2010) 28: 53-57
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ : สถาบันโรคภูมิแพ้สมิติเวช รพ.สมิติเวชธนบุรี
โทร. 02-408-0111
สอบถามเพิ่มเติม / นัดหมายพบแพทย์